موزه تاریخ کامپیوتر قصد دارد در سال آینده، سیستمعامل Apple Lisa را بهصورت رایگان و اوپنسورس منتشر کند.
Apple Lisa شکست پر سر و صدایی در زمان خود بهحساب میآمد که با سرمایهگذاری 150 میلیون دلاری R&D، تنها 10,000 واحد از آن به فروش رسید.
John Sculley مدیرعامل اجرایی اپل، پروژه Lisa را به استیوجابز تحمیل کرد. این مسئله موجب درگیری شدیدی بین این دو شد و در نهایت به ترک جابز از اپل ختم شد.
تقریبا 35 سال پیش در دی ماه 1361 (ژانویه 1983)، اپل Lisa را که نخستین کامپیوتر مناسب محل کار با یک رابط گرافیکی محسوب میشد، عرضه کرد. Lisa به شکستی مشهور تبدیل شد، اما با اینحال عرضه آن، لحظهای مهم در تاریخ شرکت اپل محسوب میشود. در واقع بحث و جدل درباره این پروژه بود که استیو جابز را مجبور به ترک موقتی شرکت اپل کرد.
بهزودی شما میتوانید سیستمعامل Lisa را خودتان امتحان کنید. براساس اخبار اعلامشده توسط LisaList mailing list، قرار است Computer History Museum در سال 2018، کد اپل لیسا را بهعنوان اوپنسورس و رایگان برای کاربران مشتاق اپل عرضه نماید.
با اینکه استیو جابز Lisa را خلق نکرده بود، اما در بخش توسعه نرمافزاری آن نقش کلیدی را بر عهده داشت. این جابز بود که آزمایشگاه افسانهای Xerox PARC را متقاعد کرد تا به تیم Apple Lisa اجازه ملاقات و کار با نمونه اولیه رابط کاربری گرافیکیشان را بدهد.
در حالی که شرکت اپل ادعا میکرد که نام Lisa مخفف ( معماری سیستم یکپارچه محلی) است، بعدها جابز به یک زندگینامه نویس معروف به نام Walter Isaacson اینطورعنوان کرد که این محصول، براساس نام بزرگترین دخترش Lisa Nicole Brennan-Jobs، نامگذاری شده است.
Lisa مرزها و محدودیتهای کامپیوترهای PC آن زمان را درنوردید : دارای پنجره و آیکون بود و میتوانست داکیومنتها را بهصورت جداگانه، درون پوشهها دستهبندی کند. این کامپیوتر همچنین برای شروع کار به یک موس نیازمند بود. در سال 1983، این محصول پیشرفتهترین دستگاه بهحساب میامد که بر طبق گزارشات، مبلغ 150 میلیون دلار خرج بر روی دست شرکت اپل گذاشت.
اما Lisa از همان شروع کار همچون محصولی شوم و نفرینشده بود. قیمت سرسامآور آن در زمان عرضه در حدود 10,000 دلار بود که با احتساب تورم، اکنون معادل 24,000 دلار میشود. این در حالی بود که شرکت IBM دستگاهی ارزانتر و البته با تکنولوژی پایینتری را عرضه میکرد.
شرکت اپل خیلی زود بعد از سه سال از عرضه این محصول، با متحمل شدن شکست تجاری، تولید آن را متوقف کرد.
مطمئنا با در نظرگرفتن چنین سرگذشتی، دانلود و استفاده از سیستمعامل Lisa خالی از لطف نیست. پس باید منتظر انتشار عمومی آن در سال آتی باشیم.